Ochryda – perła Macedonii

Artykuł przeczytasz w 3 minuty

W końcu, po 7 dniach podróży na południe przez Słowację, Węgry, Serbię, Kosowo i Macedonię docieramy do najbardziej odległego punktu naszych wakacji, mianowicie do Ochrydy. Jednym z powodów czemu wybraliśmy to miejsce, jako nasz cel podrózy jest to, że Ochryda wraz z pobliskim jeziorem to jedyny obiekt na liście UNESCO z całej Macedonii 😉

Jezioro Ochrydzkie

Jezioro Ochrydzkie to największe jezioro w Macedonii, chociaż jego część leży też po stronie albańskiej. Ma powierzchnie 358 km². Na jego brzegach (zwłaszcza w okolicach Ochrydy) zachowało się sporo zabytków, które opiszemy w tym i kolejnym artykule. W głównej mierze dzięki tym zabytkom, jezioro wraz z miastem zostało w 1980 roku wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa.

Szybka historia miasta

Obecna Ochryda (lub Ochryd / Охрид) znajduje się w miejscu starożytnego miasta Lychnidos, założonego przez Greków około IV wieku przed naszą erą. W V wieku n.e. miasto nawiedziło duże trzęsienie ziemi (spora szansa, że to było to samo, które zniszczyło Stobi) – pozostawiając miasto w ruinie. Rzymianie co prawda odbudowali zniszczenia, jednak najazdy Słowian i Awarów doprowadziły Lychnidos do upadku.

IX wiek, to podbój tego regionu przez Bułgarów. Okres świetności miasta przypadał na przełom X i XI wieku, gdy rządził car Samuel (o którym będzie niżej). Potem typowy kocioł bałkański – Serbowie, Bułgarzy, Turcy, znowu Serbowie, aż wreszcie Jugosławia i niepodległość Macedonii w 1991 roku.

Ważne zabytki

W tym artykule specjalnie pomijamy cerkwie znajdujące się w mieście i okolicach. Są one na tyle ciekawe i istotne, że poświęcimy im osobny artykuł.

Starożytny amfiteatr

Amfiteatr w Ochrydzie to jedyna perełka tego typu w Macedonii. Powstał on w okresie hellenistycznym – około 200 r p. n. e. (trzy pozostałe są z czasów Rzymian). Do dzisiejszych czasów zachowała się tylko dolna część – więc nie da się na pewno stwierdzić, jak duży był. Otoczony wzgórzami zapewniał idealną akustykę na występy.

W czasach rzymskich był wykorzystywany jako arena walk gladiatorów. Tutaj też odbywały się egzekucje chrześcijan, przez co miejsce to stało się bardzo nielubiane przez okolicznych mieszkańców. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego niszczał i został na lata zapomniany. Przypadkowo odkryty w roku 1980 przez archeologów – do dzisiaj służy mieszkańcom jako miejsce koncertów i występów.

Twierdza Samuela

Zamek górujący (chociaż nie zawsze widoczny) nad miastem to właśnie fort Cara Samuela, założyciela Cesarstwa Bułgarskiego. To właśnie w czasach jego panowania na forcie, Ochryda była stolicą terenów rozciągających się od Albanii po Dunaj w Bułgarii.

Twierdza jest jedną z największych zachowanych fortyfikacji w Macedonii. Powstała najprawdopodobniej w miejscu poprzedniej, zbudowanej w II w p.n.e. przez Greków. Od budowy obecnych murów, aż do XV wieku za murami toczy się główne życie miasta. Dopiero po podbojach przez Turków, miasto „rozrasta się” na niższe zbocza.

Zamek wznosi się 100 metrów nad poziomem Jeziora Ochrydzkiego. Jego mury mają od 10 do 16 metrów wysokości. Można wejść na baszty, z których rozciąga się piękny widok na okolicę. Cena wstępu to 60 MKD (czyli niecałe 5 złotych) – nie tak dużo za ładne widoki 🙂

Architektura miasta

Część budynków ze starego miasta stanowią ciekawe tradycyjne domy, budowane w XVII, XIX i XX wieku. Ich charakterystyczne cechy to kamienny parter, a pierwsze i drugie piętro są bielone, z ciemną drewnianą stolarką. Co więcej, każde wyższe piętro ma nieco większą powierzchnię, co sprawia wrażenie odwróconej piramidy. Zostały one zbudowane zgodnie z trendem pojawiającym się w Imperium Ottomańskim.

Najsławniejszy dom tego typu to dom rodziny Robevi (widoczny na ostatniej panoramie). Powstał w połowie XIX wieku, a obecnie mieści się tutaj muzeum z różnymi eksponatami dotyczącymi historii miasta.

Turystyka

Większość dochodów okolic stanowi turystyka. Pięknie położone nad jeziorem miasto z zabytkami przyciąga w sezonie naprawdę dużo turystów (mowa o czasach sprzed pandemii). Jeśli kogoś znudzi chodzenie po ciasnych uliczkach pagórkowatej Ochrydy, może odpocząć na plaży, popływać po jeziorze statkiem czy wybrać się do pobliskiego parku narodowego Galičica.

Do samej Ochrydy można dotrzeć transportem własnym lub samolotem. Co prawda niedaleko miasta jest lotnisko, ale z Polski nic tutaj nie lata. Najbliższe jest w Skopje, skąd można dojechać busem, taksówką lub wypożyczonym autem.

Ciekawostki

Pierwotna nazwa miasta brzmiała Lychnidos – co z greki znaczy „miasto światła”. W IX wieku pojawiła się ówczesna nazwa Ohrid – która według często powtarzalnej legendy ma swoje początki wraz z przybyciem Słowian na te tereny. Na widok tutejszych terenów mieli oni wykrzyknąć „Och, rid!”, co w wolnym tłumaczeniu oznacza „och, cóż za wzgórze”.

Ochryda jest też nazywana „Bałkańską Jerozolimą” ze względu na ilość cerkwi i monasterów w okolicach. Nie policzyliśmy ich dokładnie, ale jest ich faktycznie sporo – polecamy odkryć samemu 🙂