Wyjazd na wakacje do słonecznej Chorwacji (z której będą oczywiście wpisy!) przebiegał przez Austrię. A że trasa dość długa, to nie warto pędzić na złamanie karku i zawsze warto coś po drodze zobaczyć. Tym razem padło na Graz, drugie co do wielkości miasto Austrii. Leży on tuż u podnóża Alp Styryjskich. Jego stare miasto zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1999 roku.
Pierwsze wzmianki o mieście pojawiają się w dokumentach z 881 roku, gdzie wspomniano o istniejącej tutaj warowni władców Styrii. Główny rozwój miasta wypadł na okres, gdy mieszkali tutaj Habsburgowie rządzący Świętym Cesarstwem Rzymskim.
Muszę się przyznać, że przed przyjazdem, nie przygotowałem się pod kątem: „co warto tutaj zobaczyć”. Przyjeżdżając po południu, wybrałem się na luźny spacer po mieście, zwiedzając to i owo. A co udało się zobaczyć, przeczytacie poniżej.
Wzgórze zamkowe – Schlossberg
Wzgórze dominujące nad miastem jest na pewno jednym z najbardziej charakterystycznych miejsc. Wznoszące się 100 metrów ponad starówkę, od wieków stanowiło doskonały punkt obronny i miejsce do wybudowania fortecy. Najważniejszym zabytkiem i zarazem symbolem miasta jest ulokowana na wzgórzu XIII-wieczna wieża zegarowa (Grazer Uhrturm). Niestety z zamku, który kiedyś się tutaj znajdował, zostało niewiele. Został wysadzony przez wojska napoleońskie w XIX wieku. To, co jest obecnie na wzgórzu, nie przypomina w niczym świetności tego miejsca.
Na wzniesienie można dostać się krętymi schodami (robią wrażenie z dołu) bądź też płatną kolejką. Tak czy tak, warto to miejsce odwiedzić, chociażby dla samych widoków. Dodatkową atrakcją jest zjazd w rynnie (chyba jeden z dłuższych w Europie). Pod wzgórzem kryje się gęsta sieć tuneli, budowana w czasach II WŚ, na wypadek nalotów.
Rynek i okolice
Po podziwianiu panoramy czas ruszyć na spacer po mieście. Mocna ulewa, która przyszła skłoniła do poczekania trochę w pubie – więc dalszą część wycieczki odbyłem po zmroku, co też miało swój klimat.
Centrum starego miasta stanowi plac główny (Hauptplatz), będący w średniowieczu miejskim targowiskiem. W centralnym punkcie stoi fontanna z pomnikiem księcia Styrii. Dominującym budynkiem jest XIX ratusz, jednak warto przejść się wkoło placu. Pięknie zdobione renesansowe (ale nie tylko) kamienice zachęcają do dokładniejszego obejrzenia każdego z detali. W większości to byłe domy bogatych kupców – którzy mieli pieniądze na „zbytki” jak ładny dom.
Tuż za ratuszem znajduje się dom miejski (Grazer Landhaus), coś na kształt dawnego starostwa. Powstał w XVI wieku jako pierwsza renesansowa budowla w mieście – według planów włoskiego architekta. Bogato zdobiony dziedziniec z niezwykłymi arkadami jest miejscem, które trzeba zobaczyć, gdy odwiedzamy miasto.
Przyległa do domu miejskiego zbrojownia jest jedynym takim miejscem w Europie. To oryginalna zbrojownia z XVII wieku, która po zakończeniu pełnienia swojej funkcji stała się muzeum. Obecnie zawiera około 30 tysięcy (!) eksponatów z okresu XV – XVIII wieku. W jej skład wchodzi dosłownie wszystko, broń biała, broń prochowa, armaty, ubiór i wyposażenie żołnierzy. Dla miłośników militariów to wielka gratka, która przyciąga ludzi z całego świata.
Gotycka katedra św. Idziego, zbudowana w XV wieku jest kolejnym miejscem, o które warto „zahaczyć”. Jednak znacznie ciekawszy (przynajmniej z mojej perspektywy) jest stojący tuż obok budynek mauzoleum cesarza Ferdynanda II. Zbudowane w stylu manierystycznym w XVII wieku, składa się z dwóch różnych budynków – kościoła św. Katarzyny i przylegającej do niego kaplicy grobowej rodziny cesarskiej.
Nowoczesna architektura miasta
Ale nawet stare miasta to nie tylko zabytki. Graz może pochwalić się dwoma (przynajmniej ja tyle znalazłem) bardzo ciekawymi i nowoczesnymi budowlami.
Jedna z nich to Murinsel – sztuczna wyspa zbudowana na rzece Mur. Zaprojektowana w 2003 roku w kształcie morskiej muszli jest ciekawym łącznikiem pomiędzy jednym a drugim brzegiem. W środku mieści się kawiarnia.
Drugi obiekt, powstały w tym samym roku (notabene z okazji przyznania Grazowi tytułu Europejskiej Stolicy Kultury) to Kunsthaus Graz. To wielka galeria sztuki z bryłą przypominającą wyjęte z ciała serce. Pełni funkcje muzeum sztuki współczesnej, bez stałej wystawy. Naprawdę to dziwny, ale i jednocześnie ciekawy budynek, obok którego nie można przejść obojętnie.
Na koniec ciekawostki
Nazwa tego austriackiego miasta wywodzi się od słowa z języka słoweńskiego. „Gradec” oznaczał mały zamek. To ewidentny dowód na dawne osadnictwo słowian w tych okolicach.
Tuż obok Graz urodził się Arnold Schwarzenegger – kulturysta, charakterystyczny aktor i gubernator amerykańskiego stanu Kalifornia. W jego rodzinnej miejscowości Thal znajduje się poświęcone mu muzeum.
1 thought on “Graz – renesansowe Stare Miasto”