Zabłąkany wpis, o którym o mało co nie zapomniałem. Pomiędzy noclegiem w Graz a wjazdem do Chorwacji, planowałem wizytę w Słowenii i nocleg nad jeziorem Bled. Niestety przez zamykanie granic, w związku z C-19 przez Słowenię był możliwy tylko tranzyt. Jednak i to można było wykorzystać i udało mi się zahaczyć o Jaskinie Szkocjańskie (slo. Škocjanske jame) – jedno z 5 miejsc wpisanych na listę UNESCO w tym małym kraju. No i takie sprostowanie – wpis niestety nie zawiera tym razem panoram 360. W trakcie wycieczek obowiązuje (moim zdaniem bezsensowny) zakaz robienia zdjęć – i siłą rzeczy nie było jak.
Czym są Jaskinie Szkocjańskie?
Jednak na początku może warto zacząć od tego, czym są owe jaskinie i czemu są takie ciekawe? Jest to zespół jaskiń krasowych, o długości około 6 kilometrów, wraz z potężną rzeką płynącą pod ziemią. Znajduje się na płaskowyżu Kras (bądź też Karst) – położonym między doliną Wipawy a Adriatykiem. Od nazwy rejonu pochodzi termin geologiczny „kras”.
Tereny te byłe znane już od starożytności, gdy zostały naniesione na mapy stworzone przez Posejdoniosa z Rodos. Jednak główne ludzkie eksploracje tych jaskiń zostały przeprowadzone dopiero na przełomie XIX i XX wieku przez speleologów ze Słowenii.
Okoliczne tereny (nie tylko jaskinie) są unikalne przyrodniczo – co uzasadnia wpisanie tego rejonu na listę UNESCO w 1986 roku, jak też i utworzenie tutaj parku narodowego. Istnienie form krasowych w postaci jaskiń pozwoliło na sformowanie ciekawego ekosystemu będącego połączeniem kilku innych: śródziemnomorskiego, alpejskiego czy środkowoeuropejskiego, w którym występują chronione gatunki flory i fauny (np. nietoperzy).
Zwiedzanie, warianty tras
Ze względów na ochronę przyrody, w Jaskiniach Szkocjańskich udostępnione są tylko 3 kilometry dla ruchu turystycznego. Jednak jeśli ktoś zastanawia się, czy warto poświęcić czas na taki krótki spacer – to z pełnym przekonaniem mogę polecić wyprawę tutaj.
Dostępne są 3 warianty tras. Wszystkie z nich mają wspólny początek – w centrum turystycznym (co i gdzie – opisane niżej). Na początku idziemy w grupach dzielonych po kilkanaście osób z przewodnikami (raczej starają się dzielić grupy ze względu na języki – słoweński, angielski, niemiecki). Pierwsza część trwa półtorej godziny, gdzie przez około 2.5 kilometra spaceruje się pod ziemią, podziwiając wyżłobione korytarze, ogromny kanion czy piękne formy naciekowe. Nie sposób się nudzić.
Po wyjściu z jaskini na powierzchnie są 3 warianty powrotu do centrum (i na parking):
- Przez Wielką Dolinę – i kolejką do góry
- Przez Małą Dolinę – razem z naturalnym mostem
- Trasa okrężna przez jaskinię Mahorčič (dodatkowo 2.5 km spaceru)
Jednak ze względu na pandemię, część z tras była niedostępna – więc przed wybraniem się warto zasięgnąć aktualnych informacji na stronie oficjalnej parku narodowego: https://www.park-skocjanske-jame.si/
Informacje dla zwiedzających
Wizytę w Jaskiniach Szkocjańskich rozpoczyna się w centrum turystycznym, o tutaj. Dla odwiedzających dostępny jest parking (dla samochodów osobowych i motocykli). Bilety można kupić albo online na stronie parku (link wyżej) albo w kasie – jednak kupuje się je na konkretny dzień i konkretną godzinę. Może się okazać, że przyjeżdżając na miejsce, bilety będą wyprzedane.
Ceny wahają się od 16€ za osobę w zimie, do 24€ w miesiącach wakacyjnych, gdy turystów jest znacznie więcej. Jednak osobiście doradzam wycieczkę poza weekendami 🙂 Park otwarty jest od godziny 10 – ostatnie wejścia to godzina 15 (ale też jest to zależne od sezonu).
Na pewno do zwiedzania warto zaopatrzyć się w wygodne obuwie – do przejścia jest kawałek, sporo schodów, czasem bywa trochę ślisko. Niestety wszelkie wózki raczej odpadają. No i pamiętajcie, że to jaskinia. Nawet latem bywa pod ziemią chłodno – na trasę warto zabrać, chociażby bluzę lub kurtkę (albo wybrać się w ubraniach motocyklowych jak ja ;)).
Ciekawostki
Przez Jaskinie Szkocjańskie przepływa rzeka Reka. Wpływa ona pod ziemię tuż obok miejscowości Škocjan, aby potem wpłynąć do Jeziora Martwego. Stamtąd przez około 40 kilometrów płynie pod ziemią i wpada do Adriatyku.
Podziemny kanion wyżłobiony przez Reką ma 3.5 kilometra długości, od 10 do 60 metrów szerokości i do 140 metrów wysokości. Jest największym podziemnym kanionem w Europie.
Największa komora (Izba Martela) w kompleksie tych jaskiń ma 146 metrów wysokości i 308 metrów długości. Jej kubatura to ponad 2 miliony metrów sześciennych – co czyni ją jedną z największych podziemnych komór na świecie.
Jeśli ktoś się zastanawia nad zwiedzaniem jaskiń – to jak najbardziej warto poświęcić czas i wydać pieniądze na bilety.